Jak wybrać świece samochodowe?

Z uwagi na ciężkie warunki pracy, świece zapłonowe wymagają szczególnej troski ze strony właściciela samochodu. Trzeba powiedzieć, że napięcie na elektrodach poszczególnych świec samochodowych może sięgać aż 30 tys. woltów, temperatura ich pracy niekiedy przekracza 1000 stopni Celsjusza, zaś ciśnienie panujące w komorze spalania dochodzi do 100 barów. Warunki pracy świec zapłonowych cały czas ulegają dynamicznym zmianom, przez co w jednej chwili znajdują się one w samym środku eksplozji, otoczone gorącymi gazami, aby za chwilę zostać szybko schłodzone przez zimne powietrze, jakie zasysane jest do cylindra.

Trzeba podkreślić, ze nawet niewielkie, zdawałoby się, że nieznaczne pogorszenie parametrów świec samochodowych, może wywołać poważne problemy, dotyczące przewodów zapłonowych, które są narażone na większe obciążenia elektryczne. Jednocześnie, na uszkodzenia narażone są w takim momencie także i inne elementy, wchodzące w skład całego układu zapłonowego. Mowa tu o cewce, rozdzielaczu, czy też o elektronice sterującej. Zasadniczo, im gorzej będzie działać świeca, tym mniej dokładnie będzie przebiegał proces spalania mieszanki benzyny z powietrzem. To z kolei determinuje gorsze osiągi samochodu, który zaczyna palić zdecydowanie większą ilość paliwa i emitować substancje szkodliwe dla środowiska. Największe problemy dla właściciela samochodu pojawiają się jednak z chwilą, gdy niespalone paliwo trafi do katalizatora, ponieważ zaczyna się ono dopalać na jego powierzchni, powodując nieodwracalne zniszczenia. Szkody mogą wówczas sięgnąć nawet kilka tysięcy złotych.

Wielu kierowców staje przed problemem- jak wybrać odpowiednie świece? Nie jest to sprawa bagatelna, bo od dokonanej decyzji zależy bardzo wiele. Świece nawet mające taki sam wygląd, mogą charakteryzować się różnymi parametrami, a to oznacza, że nie będą one pasować do naszego samochodu. Najlepiej przy decydowaniu się na konkretny zestaw świec zapłonowych nie dobierać je na zasadzie, że montuje się w samochodzie te same świece, jakie uprzednio się wykręciło z silnika. Nigdy nie ma przecież gwarancji tego, że osoby wymieniające wcześniej świece dokonały tej czynności w sposób prawidłowy. Zaleca się więc zasięgnięcia informacji o zalecanym typie świec z instrukcji obsługi auta oraz z katalogów producentów świec. Poszczególne firmy trudniące się produkcją świec do samochodów stosują nieco inne metody oznaczania ich. Tabele zamienników można jednak odnaleźć w specjalistycznych katalogach. Otrzymamy je w sklepach motoryzacyjnych, albo znajdziemy w Internecie.

Generalnie, istnieją dwa rodzaje świec, które wymuszają zastosowanie odmiennej techniki montażu. Mowa tu o świecach z płaską, podatną na nacisk uszczelką, oraz o świecach z uszczelką w kształcie stożka. Pierwsze świece należy wkręcić do wyczuwalnego oporu, a następnie dociągnąć o 90 stopni, z kolei drugi typ świec dociąga się po wyczuciu oporu o jedynie 15 stopni. Należy montować świece bardzo ostrożnie, a przed dokonaniem ich wymiany dokładnie oczyścić ich gniazdo, bowiem nawet niewielkie zabrudzenie może zniszczyć gładź cylindra. Nie wolno zbyt mocno dokręcać świec, ponieważ szczególnie w głowicach aluminiowych bardzo łatwo można tak zniszczyć gwint świecy. Zupełnie inny charakter od świec do silników benzynowych, mają świece do samochodów zasilanych paliwem gazowym. Dosyć wyraźnie widać tu zmianę warunków pracy silnika. W komorze spalania w tym przypadku panuje wyższa temperatura, zaś warunki do przeskoku iskry są niestety trudniejsze niż przy zasilaniu benzyną. Gazownicy zwykle zalecają zastosowanie wtedy świec zapłonowych charakteryzujących się niższą wartością cieplną oraz zmniejszają oni szczelinę między elektrodami. W sklepach motoryzacyjnych są do nabycia świece, które już fabrycznie naszykowano do montażu w samochodach z instalacją gazową.

Każda świeca samochodowa zbudowana jest ze styku (służy do podłączenia świecy do przewodu wysokiego napięcia), izolatora (element zapobiegający przeskokom iskry między złączem, a gniazdem świecy i głowicą), złącze (przekazuje wysokie napięcie ze styku do elektrody środkowej), elektrody środkowej (oprowadza ciepło i przewodzi prąd) oraz elektrody masowej (ma kontakt z iskrzeniem).

Świece zapłonowe niezależnie od prezentowanych parametrów i rodzajów, spełniać mają tą samą rolę. Mogą się one jednak różnić od siebie rozmiarem – kształtem obudowy, gwintu, standardem wykonania; wartością cieplną, jak również rodzajem wykorzystywanych elektrod.

Wartość cieplna świec zapłonowych opisuje ich zdolność do przewodzenia, jak również rozproszenia ciepła. Ciepło jest dostarczane do świecy samochodowej w komorze spalania, a jego wartość zależy w każdym przypadku od właściwości danego silnika. Wartość cieplna jest jednym z najważniejszych parametrów świecy, ponieważ z jednej strony, pewna minimalna temperatura, zwana temperaturą samooczyszczania, musi koniecznie zostać osiągnięta, w celu zapobiegnięcia „okopceniu” i towarzyszącemu jemu wypadaniu zapłonów, ale z drugiej strony, pewna maksymalna temperatura nie może zostać przekroczona ( zakres temperatura samozapłonu) by zapobiec samozapłonowi. Z uwagi na trudne warunki pracy świec zapłonowych, temperatura ich pracy ustawiana jest zależnie od uzyskiwanej przez silnik mocy. Musi być ona zachowana w trakcie projektowania wewnątrz wymienionego przedziału temperatur. Parametr ten jest określany przez kod liczbowy wartości cieplnej i musi być dobrany do indywidualnych charakterystyk silników. Wartość cieplna jest oznaczana łącznie z typem świecy zapłonowej. Warto wiedzieć, że niskie wartości kodu liczbowego (od 2 do 4) oznaczają tzw. "zimne" świece zapłonowe, czyli o wysokim przewodzeniu ciepła w „wysilonych” silnikach. Z kolei, wysokie wartości owego kodu oznaczają analogicznie tzw. „gorące” świece zapłonowe, o niskim przewodzeniu ciepła do „niewysilonych” silników.

Elektrody to druga cecha świec samochodowych. Elektroda środkowa, a mówiąc bardziej precyzyjnie technologia i stopy, z jakich została ona wykonana, determinuje pewność zapłonu i niezawodność w zmiennych warunkach pracy. Od kształtu i liczby elektrod masowych zależy w sposób pośredni trwałość świecy oraz charakterystyka pracy silnika. Kryterium doboru powinna stanowić jakość materiałów, wykorzystanych przy produkcji elektrod. Decyduje ona o trwałości świecy i przekłada się na jej cenę. Świece popularne kosztują zwykle ok. 12 – 20 zł i wytrzymują ok. 30 000 km. W podobnym przedziale cenowym można nabyć świece ze stopem itru. Takie świece wytrzymują do 60 000 km. Świece z elektrodami platynowymi są zdecydowanie droższe (od 40 zł), ale wytrzymują ponad dwa razy większy przebieg.

Producenci starają się wytwarzać jak najbardziej wytrzymałe świece samochodowe, dzięki czemu najnowsze modele są w stanie wytrzymać przebiegi nawet wynoszące kilkadziesiąt tysięcy kilometrów. Nie oznacza to jednak, że jedna świeca będzie funkcjonowała przez całe lata. Tak mocno obciążane podzespoły samochodu szybko mogą się zepsuć, albo najnormalniej w świecie, ulec zużyciu.

Na ogół świece zapłonowe nie są drogie. Koszt zakupu całego ich zestawu jest niższy niż 100 zł.

W zasadzie, w ofercie każdego z producentów świec samochodowych, można znaleźć co najmniej kilka modeli świec o parametrach dostosowanych do konkretnego silnika. Najtańsze zestawy świec samochodowych wyposażone są zwykle w jedną elektrodę masową i mają one stosunkowo niską trwałość, bowiem najczęściej nadają się one do wymiany już po przejechaniu około 20 tys. km.