Jak wybrać lustrzankę cyfrową?

W lustrzankach cyfrowych jednym z najważniejszych elementów jest oczywiście matryca. Bez niej nie byłoby możliwe zrobienie jakiegokolwiek zdjęcia. Matryca jest światłoczułym elementem, jaki zapisuje obraz. Ze względu na to, w jakiej technologii została wykonana matryca, wyróżnić można matrycę CCD, czyli Charge Coupled Device, oraz matrycę CMOS, Complementary Metal Oxide Semiconductor. W chwili obecnej najczęściej wykonywane są matryce CMOS, bowiem zapewniają one rejestrowanie obrazu z mniejszymi szumami, zakłóceniami, jakie mogą być widoczne przy zastosowaniu wysokich czułości. Zupełnie odmienny typem matrycy jest Live MOS, która stanowi połączenie jakości obrazu matrycy CCD z mniejszym zużyciem prądu matrycy CMOS. Specjaliści przychylają się do stosowania matryc zbudowanych w technologii CMOS, ponieważ pozwalają one na zaoszczędzenie do 40% energii. Drugim ważnym parametrem branym pod uwagę przy kupnie lustrzanki, jest rozdzielczość matrycy, jaka jest podawana w milionach pikseli – w mega pikselach (Mpx). Oznacza ona ilość fotoczułych komórek na matrycy. Warto dodać przy tym, że piksele dzielą się na efektywne, wykorzystywane do robienia zdjęć, oraz niewykorzystane, stosowane przy zapisie informacji o zdjęciu w pamięci aparatu. Wraz z dynamicznym rozwojem technologii zmienia się rozdzielczość matryc w lustrzankach cyfrowych. W chwili obecnej profesjonalne modele aparatów posiadają nawet 60 mln pikseli, ale proste cyfrówki lustrzane mogą mieć matrycę od 10 Mpx do 18 Mpx. Zasadniczo, im większa będzie rozdzielczość matrycy, tym lepsze odwzorowanie szczegółu, a co za tym idzie – lepsza jakość wykonanej fotografii na papierze, nawet przy znacznym powiększeniu. Do większości zwyczajnych zastosowań całkowicie wystarczające będą matryce o rozdzielczości od 10 do 12 Mpx.

Rozdzielczość i typ matrycy to jednak nie wszystkie cechy, jakie przypisuje się temu ważnemu elementowi budowy lustrzanki cyfrowej. Istnieje jeszcze wielkość fizyczna matrycy. Zwykle stosuje się matrycę APS-C, która ma przekątną wynoszącą 1,8 cala, a jej dokładne wymiary to 23,7x15,6 mm. Matryca APS-C określana jest mianem matrycy niepełnoklatkowej. W profesjonalnych lustrzankach matryce mają wielkość odpowiadającą wymiarom jednej klatki filmu małoobrazkowego, tj. 24x36 mm. Najmniejsze matryce znajdziemy w lustrzankach cyfrowych marki Olympus, które pozwalają na stosowanie mniejszych i lekkich obiektywów, ponieważ mają one najkrótsze ogniskowe. Matryce w lustrzankach mają proporcje boków 2:3, co odpowiada popularnemu formatowi zdjęć 10x15. Kupując aparat lustrzany posiadający matrycę APS-C warto przyjrzeć się parametrowi krop (crop), który określa o ile matryca jest mniejsza od matrycy pełnoklatkowej, o rozmiarze 24x36 mm. Generalnie, im większa matryca tym lepszy aparat, ponieważ potrafi on precyzyjnie rejestrować obraz, odwzorowywać szczegóły i ma wysoką plastykę obrazu. Charakteryzuje go ponadto wysoka czułość ISO, liczba efektywnych pikseli i lepszy poziom zaszumienia obrazu. Skoro już mowa o czułości ISO, jest to zakres w jakim matryca jest światłoczuła. Im będzie on większy, tym lustrzanka pozwoli na robienie zdjęć w słabszym oświetleniu, bez konieczności zastosowania lampy błyskowej. Czułość ISO może wynosić od 100 do 3200 i można ją regulować albo ręcznie, albo automatycznie. Poziom zaszumienia matrycy to redukcja szumu, która jest możliwa do uzyskania przy zastosowaniu danego aparatu. Im będzie ona wyższa, tym mniejsze będą pojawiające się na zdjęciu niepożądane szumy.

Większość nowoczesnych lustrzanek cyfrowych posiada możliwość stabilizacji obrazu, co wyklucza zrobienie zdjęć poruszonych, nawet w trudnych warunkach oświetleniowych lub przy korzystaniu z długich teleobiektywów. Stabilizacja może być optyczna w obiektywie i mechaniczna w matrycy. Swoje parametry ma nie tylko matryca, ale także wyświetlacz. Kupując lustrzankę zweryfikujmy rozmiar wyświetlacza, jego rozdzielczość oraz prezentowane możliwości obrotu i ruchu. Wyświetlacz pozwala zobaczyć zarówno obraz zarejestrowany przy użyciu aparatu, jak i obraz rzeczywisty, jeszcze przed zrobieniem zdjęcia. Na nim również obsługujemy menu i ustawiamy parametry obrazu. Rozmiar wyświetlacza może wynosić standardowo 2,5, 2,7 i 3 cale. Najlepiej, aby wyświetlacz był jak największy, ale tego typu urządzenia pobierają niestety więcej energii z akumulatora. Z kolei, wysoka rozdzielczość wyświetlacza pozwala na wyraźniejszy odczyt obrazu. Jest ona podawana w pikselach i może wynosić od 230 000 do 1 040 000 pikseli. W niektórych typach lustrzanek użytkownik może regulować jasność obrazu widoczną na wyświetlaczu, co pozwala na zobaczenie obrazu nawet przy bardzo jasnym świetle dziennym. Ważne jest również, czy wyświetlacz ma możliwość odchylenia i obrotu, ponieważ ułatwia to robienie zdjęć z nietypowych pozycji. Coraz częściej w nowoczesnych lustrzankach spotyka się opcję Live View, pozwalającą na podgląd zdjęć na wyświetlaczu przed ich wykonaniem. Kupując aparat lustrzany ważne są takie parametry jak jego waga i wymiary. Z reguły, lustrzanka cyfrowa jest stosunkowo ciężka, bowiem sam jej korpus lub dobry obiektyw mogą ważyć ponad 1 kg każdy. Wymiary takich aparatów również są znaczne, dlatego też mogą wystąpić problemy przy przenoszeniu z miejsca na miejsce lustrzanek.

Lustrzanki mogą być charakteryzowane poprzez szczególne cechy ich budowy, do których zalicza się obudowę (z plastiku lub stopów magnezu, które są odporne na uszkodzenia mechaniczne), mocowanie obiektywów, wizjer (optyczny lub z układem pryzmatycznym), lampa błyskowa (wbudowana w aparat, pozwalająca na pracę w trybie automatycznym lub manualnym, redukcję czerwonych oczu, lub zewnętrzna, dająca znacznie większy zasięg błysku), oraz złącza, pozwalające na przesłanie zdjęć do komputera lub wyświetlenie ich na ekranie telewizora. Mamy tu złącza USB, Wi-Fi, AV, a nawet nowoczesne HDMI.

Niebagatelne znaczenie przy zakupie lustrzanki cyfrowej ma wyposażenie aparatu, a więc karty pamięci, różniące się wielkością i pojemnością, zasilanie (akumulator lub baterie), oraz obiektyw, który jest najważniejszym elementem wyposażenia lustrzanek. Pozwalają one bowiem na wykonywanie zdjęć w najwyższej jakości, w różnych warunkach otoczenia. Lustrzanki cyfrowe, które są dostępne na rynku, różnią się między sobą prezentowanymi funkcjami, do których zalicza się sposób ustawiania ostrości - manualny lub autofocus. Autofocus może pracować w trzech trybach – ONE SHOT – ostrość zachowywana jest w jednym punkcie, AL.FOCUS – tryb ostrości przeznaczony do obiektów ruchomych, które mogą zmienić swoje położenie; AL.SERWO- ostrość ustawiana jest przez cały czas, aż do momentu wykonania zdjęcia. Ważna jest w lustrzankach ilość punktów autofocusa, czyli liczba punktów, w których ustawiana jest ostrość. Im jest ona wyższa, tym lepiej. Bardziej zaawansowane lustrzanki mogą posiadać czujniki krzyżowe, które pozwalają na idealne ustawienie ostrości nawet przy słabym oświetleniu. Kolejną funkcją lustrzanek jest pomiar światła, punktowy, centralnie ważony lub pomiar wielosegmentowy, zwany matrycowym. Najczęściej wykorzystywany jest ostatni typ pomiaru, choć lustrzanki posiadają wszystkie trzy tryby. Tryb ekspozycji pozwala natomiast na samodzielnie ustawianie przysłony, czasu oraz dwóch tych wartości jednocześnie. Są też lustrzanki pozwalające na programowanie własnych ustawień i są one przeznaczone dla profesjonalnych fotografów. Do innych funkcji aparatów cyfrowych typu lustrzanego zalicza się programy tematyczne, samowyzwalacz, efekty barwne, balans bieli, zdjęcia seryjne, dźwięk, filmowanie, format zapisu danych oraz język menu. Wszystkie funkcje powinny zostać rozpatrzone pod względem przydatności dla użytkownika, jeszcze przed dokonaniem ostatecznego wyboru modelu lustrzanki.

Lustrzanki cyfrowe produkują takie firmy jak: Canon, Fuji, Leica, Nikon, Olympus, Panasonic, Sony, Samsung, Pentax. Są to renomowane firmy, których produkty znajdują się na czele rankingów aparatów fotograficznych. Polecane modele aparatów to Sony DSLR A-330 wraz z obiektywem 18-55, Olympus E-420, Pentax K-X, Nikon D5000, Canon EOS 550D, Olympus E-620, posiadający uchylny i obrotowy wyświetlacz, czy też Canon EOSD 5D Mark II, z matrycą pełnoklatkową. Kosztują one od 1200 zł wzwyż. Dodatkowo, trzeba naszykować się na wydatek związany z dokupieniem profesjonalnego obiektywu konkretnego typu i innych elementów wyposażenia.