Komitet redakcyjny: Henryk Bereza, Ziemowit Fedecki, Krzysztof Rutkowski
Wstęp: Krzysztof Rutkowski
Posłowie: Henryk Bereza
Tom zawiera dwie powieści:
- Cała jaskrawość
- Siekierezada albo zima leśnych ludzi
Cała jaskrawość
W latach sześćdziesiątych Stachura przyjechał do Łazieńca z Wincentym Różańskim, przyjacielem-poetą. Zatrzymali się na dwa miesiące u Marii Potęgowej, ciotki Edwarda. Pracowali w Ciechocinku przy oczyszczaniu basenu. W oparciu o te wydarzenia powstała pierwsza powieść Stachury, o której napisał w liście do Różańskiego: „Kończę powoli »Całą jaskrawość« Kochany i będziesz na pewno zadowolony. Niesamowicie tam sobie żyjemy. Uroczyście. Solennie. Wszystko, co robimy tam, jest niesamowicie uroczyste. Najdrobniejsza rzecz. W natchnieniu tam sobie żyjemy nieustającym, tak jak powinno być”.
I rzeczywiście, można powiedzieć, że powieść ta jest przesłaniem Stachury, wskazującym, jak powinno być. Jak powinno się żyć — w natchnieniu, że się żyje, dostrzegając „całą nędzę i całą wielkość”, a oprócz tego i całą śmieszność (bo jest to, o czym się często zapomina, powieść jednocześnie bardzo poważna i bardzo zabawna), przeżywając wszystko w pełni i walcząc nieustannie ze śmiercią. By w ten sposób dostąpić całej jaskrawości.
Siekierezada albo zima leśnych ludzi
O tym, że
Siekierezada albo zima leśnych ludzi (1971) stała się książką kultową dla kilku pokoleń, zadecydowało kilka czynników. Po pierwsze legenda samego autora, Edwarda Stachury. Podkreślane przez Stachurę nieustanne przeplatanie się codzienności i twórczości, nazywane przezeń „życiopisaniem”, znajduje jedną z najpełniejszych realizacji właśnie w
Siekierezadzie. Po drugie więc — opowieść o młodym poecie, który zatrudnia się w Bieszczadach przy wyrębie lasu i poznaje środowisko drwali, ludzi prostolinijnych oraz nieskażonych cywilizacją — jest hołdem składanym zarówno życiu, jak i wyobraźni. Po trzecie —
Siekierezadę niegdyś czytano jako powieść traktującą o ucieczce ze świata PRL-owskiej ideologii, z kolei dziś utwór ten bywa odczytywany jako alternatywa dla globalnego modelu kultury konsumpcyjnej.
„Wywijałem siekierą i nie myślałem o niczym” — powiada w pewnym momencie narrator i te słowa być może są kwintesencją stworzonej przez Stachurę prozy.
Edward Stachura (1937-1979) — polski poeta, prozaik, pieśniarz, obieżyświat, „kaskader literatury”, człowiek-legenda…
Gato
Seria: Edward Stachura — Poezja i proza
384 str., oprawa miękka, format 130x195
Stan: b. dobry
Wyd.: Czytelnik, 1984
ISBN: 83-07-00378-4 (Poezja i proza, całość)