Opracowanie i przedmowa: Jan Kott
Objaśnienia: Piotr Koncewicz
Mózg i płeć to książka, która zawiera wstępy pisane przez Tadeusza Boya-Żeleńskiego do książek, które przełożył na język polski i stanowią swego rodzaju krótki kurs literatury francuskiej…
- Jak Kott: Biblioteka Boya
- Mózg i płeć
- Przedmowa do pierwszego wydania
- Coś na kształt wspomnienia
- «Pieśń o Rolandzie»
- «Dzieje Tristana i Izoldy»
- Villon «Wielki testament»
- Rabelais
- Brantôme «Żywoty pań swawolnych»
- Montaigne
- Descartes «Rozprawa o metodzie»
- Pascal «Myśli»
- Pascal «Prowincjałki»
- Racine
- Racine mordercą?
- Podszewki klasyków
- [O przekładzie «Brytanikusa»]
- La Rochefoucauld
- Pani de La Fayette
- Bossuet
- Wielcy plotkarze
- Starodawne romanse
- Prawdziwa Ninon de Lanclos
- Historia, twórczyni mitów
- Objaśnienia wydawcy
- Spis ilustracji
Tadeusz Żeleński, pseudonim
Boy (1874-1941) — krytyk literacki i teatralny, publicysta, satyryk, tłumacz, syn Władysława Żeleńskiego, kompozytora. W latach 1892-1900 studiował na UJ medycynę, a w latach 1901-1906 pracował jako lekarz, specjalizując się w pediatrii. Od 1906 r. współautor programów kabaretu Zielony Balonik. W 1915 r. powołany do armii austriackiej. Do zakończenia I wojny światowej był lekarzem kolejowym. Od 1922 r. zamieszkał w Warszawie. W 1914 r. odznaczony przez Akademię Francuską, w 1922 r. Krzyżem Kawalerskim Legii Honorowej za liczne i znakomite przekłady (przełożył ponad 100 tomów klasyki literatury francuskiej). W 1933 r. został członkiem Polskiej Akademii Literatury. Po wybuchu II wojny światowej przebywał we Lwowie, gdzie został kierownikiem katedry historii literatury francuskiej na tamtejszym uniwersytecie. Zamordowany po zajęciu Lwowa przez Niemców. Ogromną popularność zyskały jego utwory satyryczno-kabaretowe, zebrane w latach 1908-1917 w 11 publikacjach książkowych. Największy rozgłos zyskały
Słówka (1913). Eseje literackie, m.in.:
Studia i szkice z literatury francuskiej (1920),
Mózg i płeć (tom 1-3, 1926-1928). Monografie:
Molier (1924) i
Balzac (1934),
Marysieńka Sobieska (1937). Żeleński był cenionym krytykiem teatralnym, opublikował cykl felietonów
Flirt z Melpomeną (tom 1-10, 1920-1932), następnie 7 dalszych tomów (1933-1939). Znany publicysta, przeciwnik klerykalizmu i ciemnoty, występował jako zwolennik liberalnej demokracji, np. w zbiorach:
Brewerie (1926),
Dziewice konsystorskie (1929),
Marzenie i pysk (1930),
Piekło kobiet (1930),
Nasi okupanci (1932). W głośnych zbiorach:
Ludzie żywi (1929),
Brązownicy (1930) i
Obrachunki fredrowskie (1934).
Postulował uprawianie historii literatury bez przemilczeń i mitologizacji. Wspomnienia
Znaszli ten kraj?... (1931). Pośmiertnie wydano:
Szkice o literaturze francuskiej (tom 1-2, 1956),
Pisma (tom 1-28, 1956-1975),
Listy (1972), wybory publicystyki i szkiców:
Reflektorem w mrok (1978),
O literaturze niemoralnej (1990).
Gato
Seria:
Tadeusz Żeleński (Boy) — Pisma
424 str., oprawa twarda płócienna, format 135x200
Stan: b. dobry
Wyd.: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1957
ISBN: -
